Co tu się stało?! W Lubuskiem zniknęło jezioro. Zostało tylko na starych mapach. Zobaczcie!

W ostatnich latach często piszemy o dramatycznej sytuacji związanej z jeziorem Głębokim koło Międzyrzecza, które powoli wysycha. Niestety w rejonie Międzyrzecza był już jeden akwen, który całkowicie znikł. To jezioro Grążyk. Jeszcze sto lat temu miało całkiem pokaźne rozmiary. Dziś nie ma po nim śladu.

Jezioro Grążyk leżało tuż przy Głębokim, tuż za Międzyrzeczem i około 50 kilometrów od Świebodzina. Zerknijcie na grafikę i dołączone skany map.

Jak na dłoni widać, że Grążyk był jakby młodszym bratem Głębokiego, a natura umiejscowiła jezioro dosłownie kilkaset metrów od większego brata (dziś rozdzielałaby je trasa S3).

Jak można przeczytać w książce „Pojezierze Międzyrzeckie. Mały atlas jezior. Międzyrzecz: Gmina Międzyrzecz, 2013” (przypis za wikipedia.pl), w 1894 r. Grążyk miał powierzchnię 19,7 ha, w 1944 r. 6,6 ha, w 1975 r. 2,7 ha i w 1998 r. 1,3 ha. Czyli znikał wraz upływem czasu, w związku z melioracją okolicznych pól.
Efekt? Dziś został po jeziorze… tylko kształt, który jest widoczny z bardzo wysoka. Jest też fragmentem użytku ekologicznego Wielkie Bagno. A ponad 100 lat temu pływały w nim liny, karasie i płocie…

Po Grążyku zostały też historyczne wspominki. Jak ta, o której pisaliśmy w Gazecie Lubuskiej dekadę temu: „W połowie XVII w. było areną waśni między władzami Międzyrzecza i cystersami z Bledzewa. (…) należało do miasta, ale roszczenia do tych terenów zgłaszał też bledzewski opat. Radni postanowili zakończyć spór i - jak odnotował kronikarz Johann Zachert - 10 października 1647 r. udali się do Bledzewa na negocjacje. Zabrali ze sobą dokumenty potwierdzające prawa Międzyrzecza do jezior i lasów.
- Opat ugościł ich po królewsku. Wydał na ich cześć ucztę, podczas której strumieniami lały się mocne trunki. Rajcy wnet usnęli przy stołach, zaś pachołkowie opata skradli im dokumenty. Na drugi dzień ze sromotą wrócili do miasta, zaś mieszkańcy przez wiele lat biadolili, że panowie rada las z jeziorami przepili - opowiada miejscowy regionalista Stefan Cyraniak, który jest znawcą historii Ziemi Międzyrzeckiej i autorem wielu publikacji na jej temat” (GL z 17 sierpnia 2011 r.).

Z ubytkiem wody zmaga się od lat także jezioro Głębokie. Robi się wyraźnie płytsze wraz z każdymi wakacjami. Alarmujemy o tym od ponad dekady! Problem jest tak wielki (i postępuje tak szybko), że pomosty, które kiedyś bywały nawet zalewane wodą i z których można było skakać na główkę, dziś stoją w piachu. W zeszłym roku pierwszy raz od lat nie było tutaj zorganizowanego kąpieliska...

Lokalne władze wraz z parlamentarzystami i instytucjami odpowiedzialnymi za stan wód, obiecują podjąć działania (kluczem ma być odbudowa jazów na Obrze, co „zatrzyma” wodę), ale nie wiadomo czy i kiedy te działania odniosą efekty…

2 marca spotkanie w tej sprawie organizuje międzyrzecki działacz i prawnik Robert Krzych: - Dzięki pomocy dobrych ludzi i sponsorów udało mi się pozyskać specjalistę z zakresu hydrologii, który dokonał wizji terenowej bagien w okolicach Rojewa i przedstawił obliczenia ilości wody, którą można pozyskać na potrzeby Jeziora Głębokie. Ponadto aby odtworzyć historyczne poziomy wody w jeziorze zleciłem także badania radiowęglowe (węgiel C14). Wyniki tych ustaleń są bardzo obiecujące. Myślę że moja 4-letnia praca w zakresie ustalenia przyczyn braku wody w Głębokim została zakończona. Wyniki, w tym wyniki ostatnich badań, chciałem przedstawić Wam publicznieb(...). Wszystkich zainteresowanych zapraszam 2 marca o 12.00 do MOK, co sali kinowej. Myślę że będzie ciekawie - napisał na swoim facebookowym profilu R. Krzych.

Poniżej znajdziecie szczegółowo opisane lubuskie plaże, jeziora i zbiorniki wodne z najczystszą wodą. Ponadto są tutaj mapy pokazujące, jak dojechać w dane miejsce: